TỆ ĐỘC ĐOÁN ở ĐÔNG DƯƠNG – NGƯỜI ĐƯỢC BẢO HỘ VÀ NGƯỜI ĐI BẢO HỘ

TỆ ĐỘC ĐOÁN ở ĐÔNG DƯƠNG – NGƯỜI ĐƯỢC BẢO HỘ VÀ NGƯỜI ĐI BẢO HỘ

Ông Cẩm Đà Lạt (Trung Kỳ) có một cách hiểu vai trò khai hoá của mình đến là hay. Một hôm, người cộng tác rất xứng của ông Xarô này cần đến ván gỗ. Ông ta sai người đến kiếm ván ở nhà một người bản xứ làm nghề buôn bán. Nhà buôn này đòi phải trả tiền rồi mối được mang hàng đi. Nghe lòi yêu cầu này, ông cẩm nổi giận, phái ngay lực lượng vũ trang đến với nghiêm lệnh là dù “sống hay chết” cũng phải bắt cho được tên An Nam đó về sở.

Để tránh cơn giận của vị đại diện cho nước bảo hộ, nhà buôn không kê gì đang Ốm cũng đành phải bỏ cả nhà cửa quê hương lánh sang tỉnh khác.

Một thầy thuốc người Âu chứng kiến tấn trò kể trên đã can thiệp đê bênh vực nhà buôn bản xứ. Vụ can thiệp “chưống tai gai mắt” này làm cho viên thầy thuốc bị đổi đỉ, bị đày lên Kon Tum, một nơi nưốe độc mà người Âu rất sợ. Chính đấy là nơi mà viên thầy thuốc đó đang đền cái tội thân người bản xứ của ông. Trong khi ấy thì bọn Đáclơ, Bôđoanh vẫn ung dung phè phỡn trong vinh dự và khoái lạc. Kẻ mắc cái tội xúc phạm uy tín kể trên là bác sĩ Hôngxtarich. Chúng tôi xin tỏ tấm cảm tình của chúng tôi đối với ông ấy.

Còn nhà buôn An Nam thì sau ra sao ? Anh ta bị ghi tên vào số những người bị tình nghi, liệt vào hạng “chống Tây”, vào số những kẻ cần theo dõi. Một bầy mật thám Pháp và An Nam bám riết theo gót anh ta. Nhiệm vụ của bọn này là ghi từng giờ từng phút mọi hành động cử chỉ của anh ta, và tô đen tất cả mọi ý định của anh.

Công cuộc theo dõi này được tiến hành một cách khá lộ hễu đế làm cho bạn bè quen thuộc của người An Nam này phải chùn lại không dám lai vãng nhà anh nữa, đến nỗi đời sống của anh trồ nên hết sức khó khăn. Bất cứ thế nào cũng không một người bản xứ nào dám đến nhà anh. Hoàn toàn bị cô lập với đồng bào của mình, nhà buôn này chỉ còn có hai con đường: hoặc đi ăn cưốp, hoặc đi ăn mày. Nhưng cái nghề thứ hai này có thê lại làm cho anh càng đáng khả nghi hơn vì kiếp sống lang thang.

NGUYỄN ÁI QUỐC

Báo Le Paria , số 16, tháng 7-1923.

 

Để lại một bình luận

Hãy trở thành người đầu tiên bình luận!

avatar
wpDiscuz
Bài liên quan
no img nhan thanh
THƯ GỦÌ CHO MỘT ĐỒNG CHÍ Ở QUỐC TẾ CỘNG SẢN
THƯ GỦÌ CHO MỘT ĐỒNG CHÍ Ở QUỐC TẾ CỘNG SẢNĐồng chí thân mến,Tôi quê quán ở Đông Dương và là đảng viên Đảng Cộng sản Pháp. Chính với tư cách đó mà tôi mạo muội cảm ơn đồng chí ...
Chuyên mụcHồ Chí Minh toàn tập - tập 1 tái bản lần 2
no img nhan thanh
CẢNH SINH HOẠT CỦA THỢ THUYỀN AN NAM
CẢNH SINH HOẠT CỦA THỢ THUYỀN AN NAMNóng bức! Một cái nóng bức mà chỉ chúng tôi, những người Nam Kỳ và những người hân hạnh được ông Utơrây bảo hộ, mối được đặc ân hưởng thụ. Mặt trời nắng ...
Chuyên mụcHồ Chí Minh toàn tập - tập 1 tái bản lần 2
no img nhan thanh
BÁO CÁO GỬI QUỐC TẾ CỘNG SẢN ĐÔNG DƯƠNG
BÁO CÁO GỬI QUỐC TẾ CỘNG SẢN ĐÔNG DƯƠNGTÓM TATChính trịKhông có chính đảng: Đất nước bị cai trị theo cách như sau:Nam Kỳ và Bắc Kỳ bị cai trị trực tiếp bồi các nhà cầm quyền Pháp với những ...
Chuyên mụcHồ Chí Minh toàn tập - tập 1 tái bản lần 2
no img nhan thanh
THƯ GỬI ĐỒNG CHÍ TƠ RANH
THƯ GỬI ĐỒNG CHÍ TƠ RANHMátxcơva, ngày 19 tháng 9 năm 1924Đồng chí Tơranh thân mến,Ban phương Đông đã báo tin cho tôi rằng: Ban sẽ chi tiền đi đường cho tôi tối Quảng Châu, nhưng khi đến đó thì ...
Chuyên mụcHồ Chí Minh toàn tập - tập 1 tái bản lần 2
no img nhan thanh
VỀ CÂU CHUYỆN XIKI
VỀ CÂU CHUYỆN XIKITừ khi có chủ nghĩa thực dân, nhiều ngưòi da trắng đã được thuê tiền để đấm vỡ m... những người da đen. Có một lần, một người da đen lại cũng đã được thuê tiền đê ...
Chuyên mụcHồ Chí Minh toàn tập - tập 1 tái bản lần 2
Sách và tư liệu
THƯ GỦI QUỐC TẾ CỘNG SẢN
No img
THƯ GỦI QUỐC TẾ CỘNG SẢNThưa đồng chí,Tôi đã đến Mátxcơva vào tháng 7-1923. Tôi sẽ ra đi sau 3 ...
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC LẦN 3 – KỲ THI THPT QUỐC GIA NĂM 2016 Môn: Ngữ văn – SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TRƯỜNG THPT YÊN THẾ
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC LẦN 3 –  KỲ THI THPT QUỐC GIA NĂM 2016  Môn: Ngữ văn – SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TRƯỜNG THPT YÊN THẾ
ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC LẦN 3 -  KỲ THI THPT QUỐC GIA NĂM 2016Môn: Ngữ vănPhần I. Đọc hiểu ...
Nghìn lẻ một đêm – Chương 27: Chuyến đi thứ 2
No img
Nhưng chẳng được bao lâu, tôi lại cảm thấy buồn chán cái cuộc sống quá ...
Vật lý.TC2. Chương 7. Thuyết tương đối hẹp
Vật lý.TC2. Chương 7. Thuyết tương đối hẹp
Thuyết tương đối hẹp, Quan điểm mới về không gian và thời gian, tính tương đối của không gian và ...
Bảy lời khuyên để tăng hạnh phúc trong gia đình, chôn sống hạnh phúc gia đình
No img
Bảy lời khuyên để tăng hạnh phúc trong gia đình ,chôn sống hạnh phúc gia đìnhNăm 1852, Hoàng Đế Nã ...