TỪ VỤ BÊ BỐI NÀY ĐẾN VỤ BÊ BỐI KHÁC

TỪ VỤ BÊ BỐI NÀY ĐẾN VỤ BÊ BỐI KHÁC

Mặc dù có sự rùm beng xung quanh cuộc triển lãm ở Mácxây, những bài diễn văn long trọng, những cuộc du ngoạn của hoàng gia và những bài khoa trương trên các báo, tình hình ở Đông Dương vẫn tồi tệ.

Chiếc ghê bị cáo mà viên quan cai trị “thanh liêm” Lanô vừa rời khỏi chưa kịp nguội thì đã có tin vê những vụ bê bối mối.

Trước hết, đó là vụ Buđinô. Ông Buđinô là một “nhà khai hoá”

điển hình; một quan cai trị chuyên ăn hốì lộ. Khoản cơ bản của lòi buộc tội ông ta là như sau:

“Làng Tân An đã lấy quỹ làng và vay tiền để xây dựng một trạm điện. Việc ấy tỏ ra thành công, vì thu nhập do trạm đem lại trang trải có dư tất cả mọi khoản chi tiêu. Ngoài ra, các nhà công cộng và đường làng được bảo đảm điện đèn không mất tiền.

Thế mà một viên quan cai trị khôn khéo (ông Buđinô) đã thực hiện một sự sắp đặt như sau: làng Tân An nhượng không trạm điện cho một anh thầu khoán, để được hưởng cái thú phải trả tiền điện thắp sáng các nhà công cộng và đường làng. Rồi người ta bỗng nhận thấy nên chuộc lại đặc quyền đã nhượng không và muốn thế làng phải xếp ra mấy chục nghìn đồng. Toàn bộ chuyện này giống một cuốn tiểu thuyết thực sự, trong đó, viên cựu công sứ đã bộc lộ trí tưởng tượng của mình với một sự vô sỉ không thể tưởng nổi.

Vụ bê bối thứ hai là vụ Têa. Đây là điều bạn đồng nghiệp của chúng tôi ở Đông Dương kể lại: “Chúng tôi sống trong một bầu không khí… thực sự phi thường: vụ Buđinô, vụ Lanô và ít lâu sau là vụ Têa.

Ông Têa, một kỹ sư có rất nhiều công lao, giám đốc một hãng lớn của Pháp ở Hải Phòng, ông đến nhà ông Xcala, giám đốc sở đoan và muốn ngoặc với chính quyền đê bán thuốc phiện, ông đã đưa cho ông ta sô” tiền một vạn đôla, lấy cố là trả tiền trước hạn, không cần lấy bất cứ biên lai, giấy tờ gì cả. Đe dám đỉ một bưốc như vậy, cần phải đắn đo suy nghĩ kỹ và phải tin chắc rằng người ta sẽ không tìm thấy trong hành vi đó một điều gì không bình thường. Điều đó có nghĩa là trong giối kinh doanh ồ Đông Dương, những việc giao dịch như vậy là chuyện bình thường.

Tất cả những kẻ có quyền hành như vậy cũng đều sẽ lợi dụng để vơ vét của cải cho bản thân mình và bằng cách đó sẽ mang lại tổn thất lốn cho xã hội”.

Nếu tên đao phủ Đáclơ, công sứ tỉnh Thái Nguyên, được cử làm uỷ viên Hội đồng thành phố Sài Gòn, còn ông Bôđoanh, người đang được quan toà Oaren nóng lòng mong đợi đã trỏ thành quyền Toàn quyền Đông Dương, thì các ông Têa và Buđinô ít ra cũng nên được gắn bội tinh mối phải.

NGUYỄN ÁI QUỐC

Báo L’Humanité, ngày 5-2-1923.

 

Để lại một bình luận

Hãy trở thành người đầu tiên bình luận!

avatar
wpDiscuz
Bài liên quan
no img nhan thanh
SỰ NHƯỢNG QUYỂN VÀ NHỮNG KẺ ĐƯỢC NHƯỢNG QUYỀN
SỰ NHƯỢNG QUYỂN VÀ NHỮNG KẺ ĐƯỢC NHƯỢNG QUYỀNSau khi bị binh hnh bắn phá và chém giết, Đông Dương lại bị bọn cá mập thực dân cướp bóc đến tận xương tuỷ. Việc cướp bóc đê tiện ấy gọi ...
Chuyên mụcHồ Chí Minh toàn tập - tập 1 tái bản lần 2
no img nhan thanh
PHÁT BIẾU TẠI PHIÊN HỌP THỨ 8 – ĐẠI HỘI LẦN THỨ V QUỐC TÊ’ CỘNG SẢN
PHÁT BIẾU TẠI PHIÊN HỌP THỨ 8 - ĐẠI HỘI LẦN THỨ V QUỐC TÊ' CỘNG SẢNNgày 23-6-1924Tôi đến đây để không ngừng lưu ý Quốc tê Cộng sản đến một sự thật là: Thuộc địa vẫn đang tồn tại, ...
Chuyên mụcHồ Chí Minh toàn tập - tập 1 tái bản lần 2
no img nhan thanh
Chủ nghĩa đế quốc Pháp dám làm những gì?
CHỦ NGHĨA ĐÊ QUỐC PHÁP DÁM LÀM NHỮNG GÌ?Những người Ấn Độ, vì chỉ phạm có mỗi một cái tội là đấu tranh giành độc lập cho đất nước của mình, đã bị cảnh sát của đức vua Anh truy ...
Chuyên mụcHồ Chí Minh toàn tập - tập 1 tái bản lần 2
no img nhan thanh
Tinh hoa của xứ Đông Dương
TINH HOA CỦA XỨ ĐÔNG DƯƠNGTrong đám tang toàn quyền Lông, ông Nguyễn Khắc Vệ, tiến sĩ khoa luật học, tiến sĩ khoa chính trị học và kinh tế học, làm việc tại Toà Biện lý Sài Gòn, đã quả ...
Chuyên mụcHồ Chí Minh toàn tập - tập 1 tái bản lần 2
no img nhan thanh
Đội quân chống cách mạng
ĐỘI QUÂN CHỐNG CÁCH MẠNGChúng ta đều biết rằng sự tranh giành thuộc địa là một trong những nguyên nhân chính của chiến tranh đế quốc chủ nghĩa năm 1914-1918.Điều mà tất cả những người Pháp đều không thể không ...
Chuyên mụcHồ Chí Minh toàn tập - tập 1 tái bản lần 2
Sách và tư liệu
UNIT 13 – HOBBIES – Tiếng anh lớp 11 – Tài liệu cô Cẩm Nhung
UNIT 13 – HOBBIES – Tiếng anh lớp 11 – Tài liệu cô Cẩm Nhung
 UNIT 13                                    HOBBIESI.              How the -ed is pronounced?1. organized      /d/                    11. studied        /d/2. missed          /t/                     12. ...
Những bức thư mầu nhiệm – Đắc nhân tâm
No img
Những bức thư mầu nhiệmTôi Biết bạn nghĩ gì khó đọc nhan đề chương nầy. Bạn bĩu môi: Vô lý ...
BÌNH ĐẲNG – HỒ CHÍ MINH TOÀN TÂP 1
No img
BÌNH ĐẲNGĐể che đậy sự xấu xa của chế độ bóc lột giết người, chủ nghĩa tư bản thực dân ...
Vl 10_Thi học kì 2_Thpt Tĩnh Gia 2_2013-2014
Vl 10_Thi học kì 2_Thpt Tĩnh Gia 2_2013-2014
Ôn luyện cho kì 2 Vật lý 10 và kỹ năng trình bày khi giải các bài tự luận, để ...