Quá trình văn học và phong cách văn học

BÀI GIẢNG – QUÁ TRÌNH VĂN HỌC VÀ PHONG CÁCH VĂN HỌC

(Ngữ văn 12 – Cơ Bản)

I. Quá trình văn học

1. Khái niệm quá trình văn học

–       Văn học là một loại hình nghệ thuật một hình thái ý thức xã hội đặc thù luôn vận động biến chuyển. 

–       Diễn tiến của văn học như một hệ thống với sự hình thành tồn tại thay đổi có mối quan hệ khăng khít chặt chẽ với thời kỳ lịch sử như: hai mặt của một tờ giấy. 

–       Quá trình văn học là diễn biến hình thành tồn tại phát triển, thay đổi của văn học qua các thời kỳ lịch sử.

–       Quá trình văn học luôn tuân theo những quy luật chung:

+     Thứ nhất: văn học gắn bó với đời sống thời đại nào văn hoá ấy những chuyển biến của lịch sử xã hội thường kéo theo những biến động trong lịch sử văn học. 

+      Thứ hai: Văn học phát triển trong sự kế thừa và cách tân: văn học dân gian là cội nguồn của văn học viết người sau kế thừa giá trị của người trước tạo nên giá trị mới …

2. Trào lưu văn học

Hoạt động nổi bật của quá trình văn học là các trào lưu văn học. 

Trào lưu văn học là một hoạt động có tính chất lịch sử, ra đời và mất đi trong một khoảng thời gian nhất định. Đó là một phong trào sáng tác tập hợp các tác giả, tác phẩm gần gũi nhau về cảm hứng tư tưởng tạo thành một dòng rộng lớn có bề thế trong đời sống văn học của một dân tộc. 

–       Văn học Phục hưng

–       Chủ nghĩa cổ điển

–       Chủ nghĩa lãng mạn

–       Chủ nghĩa hiện thực phê phán

–       Chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa

–       Chủ nghĩa siêu

* Ở Việt Nam trào lưu đầu tiên xuất khoảng từ những năm 30 của thế kỷ XX – Gồm: 

–       Trào lưu lãng mạn. 

–       Trào lưu hiện thực phê phán. 

–       Trào lưu hiện thực xã hội chủ nghĩa. 

II. Phong cách văn học

1. Khái niệm phong cách văn học

Là sự độc đáo riêng biệt của các nghệ sĩ biểu hiện trong các tác phẩm của họ. Phong cách văn học in đậm dấu ấn dân tộc và thời đại. 

2. Những biểu hiện của phong cách văn học

Biểu hiện ở cách nhìn cách cảm thụ có tính chất khám phá, ở giọng điệu riêng biệt của tác giả. Biểu hiện ở hệ thống hình tượng. Thể hiện ở các phương diện nghệ thuật.