Fori.vn – Sản phẩm tốt – giá tốt nhất
DIỄN ĐÀN ĐÔNG DƯƠNG
Nhờ độ lượng mẫu từ của nước Pháp bảo hộ, Đông Dương thật đã trồ thành một chỗ náu thân cho bọn làm bậy.
Ông Bôđoanh mặc dù có bị tố cáo hẳn hoi về tội giả mạo và dùng giấy tờ giả mạo, bây giờ cũng cứ là toàn quyền.
Ông Đáclơ nguyên bán cháo, trước là quan cai trị tỉnh, bị lên án là ăn hốĩ lộ, là cưòng hào và đã gây ra cuộc nổi dậy đẫm máu ồ Thái Nguyên, đã được chính phủ thuộc địa cử vào Hội đồng thành phố Sài Gòn.
Ồng Têa, kỹ sư và giám đốc một hãng buôn lớn, bị tố cáo là có tội những lạm mà không bị rầy rà gì.
Giờ đến lượt Buđinô, viên quan cai trị này bị kiện: đã đút túi số tiền lời một cuộc chợ phiên tố chức nhân dịp khánh thành tượng đài tử sĩ; đã đòi và nhận một món tiền “bồi thường” lớn trả cho sự có mặt của mình trong buổi chôn cất một mụ nhà giàu bản xứ, đã đòi những món tiền lớn chè lá khi cấp một giấy phép hay giấy lệnh nào đó.
Cuôì cùng, đã lợi dụng, trong mọi trường hợp quyền hành quan cai trị (mà nước Pháp có chủ quyền đã uỷ thác cho) để làm đổ mồ hôi sôi nước mắt người bị trị và để cho phình ví tiền của ông ta. Nhưng lời kết tội nặng nhất là thê này: Làng Tân An (Nam Kỳ) có một nhà máy điện. Việc khai thác có lợi và phô xá, nhà cửa trong làng có điện sáng mà không phải trả tiền. Quan cai trị Buđinô buộc làng phải nhượng không nhà máy cho một anh thầu khoán đã có vi thiềng cho ông ta.
It lâu sau, làng phải trả tiền điện dùng ngoài phố và trong nhà. Thấy hàng nghìn điều bất lợi, họ mối biết mình tự quản nhà máy thì lợi hơn. Họ phải bỏ ra mấy chục ngàn đồng để chuộc lại cái mà họ đã phải “nhượng không”. Lần thứ hai này, vị quan cai trị đút túi thêm mấy tờ bạc lớn nữa.
Bị kiện vì tội buôn bán người chết, bóc lột người sống, tham ô lộ liễu, quan cai trị Buđinô vừa được công lý Pháp cho trắng án. Ngày mai có thể ông ta còn được huân chương.
Bao giờ người ta cũng vì uy tín chủng tộc, mà xá tội cho lũ vô lại khả ố”. Bao giờ người ta cũng nhân danh nhân dân Pháp mà bắt công lý làm đĩ bợm.
Văn minh là như thế đó.
NGUYỄN ÁI QUỐC
Báo Le Paria, số’ 15, tháng 6-1923.
Để lại một bình luận
Hãy trở thành người đầu tiên bình luận!